ಮನಸ್ಸು ಇರುವುದರಿಂದ ನಾವು ಮನುಷ್ಯರಾಗಿದ್ದೇವೆ. ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಹಾಗೂ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ನಾವು ಬೇರೆ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದೇವೆ. ಚಿಂಪಾಂಜಿಯ ಮೆದುಳಿಗೂ ಮನುಷ್ಯನ ಮೆದುಳಿಗೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಹೋಲಿಕೆ ಇದ್ದರೂ ಮನುಷ್ಯನ ಮನಸ್ಸಿನ ಶಕ್ತಿ ಆತನನ್ನು ಬೇರೆಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗಿಂತ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರಿಸಿದೆ. ಮನುಷ್ಯನ ಮನಸ್ಸಿನ ಗ್ರಹಿಕೆಯ ಬಲದಿಂದ ಭಾಷಾ ಜ್ಞಾನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಯಿತು.
ಮನುಷ್ಯನೊಬ್ಬನಿಗೆ ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹಲವಾರು ಶಬ್ದಗಳ
(ಭಾಷೆಯ) ಮೂಲಕ ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ಅನುಭವಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಾನಾ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿ ಇರುವುದು.ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ಗ್ರಹಿಕೆಯಿಂದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದುಕನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವ ಹಾಗೂ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ಇರುವುದು. ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಅರಿವಿರುತ್ತದೆ. ಆತ ಯೋಚಿಸಬಲ್ಲ, ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಬಲ್ಲ, ಉಪಾಯಗಳನ್ನು ಹೂಡಬಲ್ಲ, ಮುಂದೆ ತನ್ನ ಬದುಕು ಹೇಗೆ ಎಂದು ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ. ಸಂಕಷ್ಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಖರವಾದ ತೀರ್ಮಾನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆಲ್ಲವೂ ಕಾರಣಕಾರಕವಾಗಿರುವುದು ಮನಸ್ಸು.
ಮೆದುಳು ಹಾಗೂ ಮನಸ್ಸು ಒಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಇನ್ನೊಂದು ಇರಲಾರವು. ಮೆದುಳಿಗೆ ಒಂದು ಆಕಾರವಿದೆ, ಒಂದು ರೂಪವಿದೆ, ಅದು ಒಂದು ವಸ್ತು. ಅದನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಪಾಸಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಬಹುದು. ಮನಸ್ಸು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣದ, ಆಕಾರವಿಲ್ಲದ, ಕೈಗೆ ಸಿಗದ ಹಾಗೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಪಾಸಣೆಗೆ ಒಳಪಡದ ವಸ್ತು.
ಮನಸ್ಸಿನ ಶಕ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅನಾದಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಅರಿವಿದೆ.
ಎಲ್ಲ ಧಾರ್ಮಿಕಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲೂ ಮನಸ್ಸಿನ ಬಗ್ಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಗಳನ್ನು ಕಾಣುತ್ತೇವೆ. ಮನಸ್ಸಿನ ಶಕ್ತಿಯೇನು? ಅದನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಬಹು ಪ್ರಾಚೀನ
ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಯೋಗಗಳಾಗಿವೆ. ಬಹುತೇಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.
ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದ ಪ್ರಕಾರ ದೇಹ ಮನೆ ಇದ್ದಂತೆ. ಮನಸ್ಸು ಆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಅತಿಥಿಯಂತೆ. ಕಾಲಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಅದು ಸತ್ತ ಮನೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದೂಧರ್ಮದ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಕೊಡುವುದಾದರೆ
ತೈತ್ತೆರೀಯ ಉಪನಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಪಂಚಕೋಶಗಳ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಮನೋಮಯಕೋಶ, ವಿಜ್ಞಾನಮಯಕೋಶ, ಆನಂದಮಯಕೋಶ ಇತ್ಯಾದಿ
ವಿಷಯಗಳ ವಿವರಣೆಗಳು ಇವೆ. ಮನಸ್ಸಿನ ಇಂದಿನ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿವರಣೆಗೆ ಇದು ಬಹಳ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ.
ತೈತ್ತೆರೀಯ ಉಪನಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಆತ್ಮ (ಸೆಲ್ಫ್), ಪಂಚಕೋಶಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಇದೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪಂಚಕೋಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಹೀಗೆ ವಿವರಿಸಬಹುದು. ಮೊದಲನೆಯದು ಅನ್ನಮಯಕೋಶ. ಅದು ಆಹಾರಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಶರೀರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟದ್ದು. ಎರಡನೆಯದು ಪ್ರಾಣಮಯಕೋಶ ಅಂದರೆ ವಾಯು (ಅನ್ನಮಯಕೋಶಕ್ಕೆ ಜೀವ ನೀಡುವುದು). ಮೂರನೆಯದು ಮನೋನ್ಮಯಕೋಶ. (`ನಾನು' ಎಂಬ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಪ್ರಜ್ಞಾಮನಸ್ಸು). ಇದು ಮನಸ್ಸು ಹಾಗೂ ಕಲಿತ ವಿದ್ಯೆಯ ಒಂದು ಭಾಗ. ಇದು ಬಹಳ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ನಿಮ್ಮ ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಮುಕ್ತಿಗೆ ಇದೇ ಕಾರಣವಾಗುವುದು. ನಾಲ್ಕನೆಯದು ವಿಜ್ಞಾನಮಯಕೋಶ. ಇಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನದ ಬೆಳಕಿದೆ. ಇದು ನಿಮ್ಮ ಎಚ್ಚರ ಹಾಗೂ ನಿದ್ರಾಸ್ಥಿತಿಯ ಮೇಲೆ ಹಿಡಿತ ಹೊಂದಿದೆ. ಸುಖ ಹಾಗೂ ದುಃಖಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಹತ್ತಿರವಾಗಿರುವ ಕೋಶ. ಐದನೆಯದು ಆನಂದಮಯಕೋಶ. ಇಲ್ಲಿ ಸಚ್ಚಿದಾನಂದಭಾವವು ಇದೆ. ಆದರೆ ಅದು ತಮಸ್ಸು ಹಾಗೂ ಅಜ್ಞಾನದಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಮನಸ್ಸಿನ ಭಾವನೆಗಳಿಂದ ಕಲುಷಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕನಸುಗಳಿಲ್ಲದ ನಿದ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಅದು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಮನುಷ್ಯನೊಬ್ಬನಿಗೆ ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹಲವಾರು ಶಬ್ದಗಳ
(ಭಾಷೆಯ) ಮೂಲಕ ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ಅನುಭವಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಾನಾ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿ ಇರುವುದು.ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ಗ್ರಹಿಕೆಯಿಂದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದುಕನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವ ಹಾಗೂ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ಇರುವುದು. ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಅರಿವಿರುತ್ತದೆ. ಆತ ಯೋಚಿಸಬಲ್ಲ, ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಬಲ್ಲ, ಉಪಾಯಗಳನ್ನು ಹೂಡಬಲ್ಲ, ಮುಂದೆ ತನ್ನ ಬದುಕು ಹೇಗೆ ಎಂದು ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ. ಸಂಕಷ್ಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಖರವಾದ ತೀರ್ಮಾನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆಲ್ಲವೂ ಕಾರಣಕಾರಕವಾಗಿರುವುದು ಮನಸ್ಸು.
ಮೆದುಳು ಹಾಗೂ ಮನಸ್ಸು ಒಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಇನ್ನೊಂದು ಇರಲಾರವು. ಮೆದುಳಿಗೆ ಒಂದು ಆಕಾರವಿದೆ, ಒಂದು ರೂಪವಿದೆ, ಅದು ಒಂದು ವಸ್ತು. ಅದನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಪಾಸಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಬಹುದು. ಮನಸ್ಸು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣದ, ಆಕಾರವಿಲ್ಲದ, ಕೈಗೆ ಸಿಗದ ಹಾಗೂ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಪಾಸಣೆಗೆ ಒಳಪಡದ ವಸ್ತು.
ಮನಸ್ಸಿನ ಶಕ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅನಾದಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಅರಿವಿದೆ.
ಎಲ್ಲ ಧಾರ್ಮಿಕಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲೂ ಮನಸ್ಸಿನ ಬಗ್ಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಗಳನ್ನು ಕಾಣುತ್ತೇವೆ. ಮನಸ್ಸಿನ ಶಕ್ತಿಯೇನು? ಅದನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಬಹು ಪ್ರಾಚೀನ
ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಯೋಗಗಳಾಗಿವೆ. ಬಹುತೇಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.
ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದ ಪ್ರಕಾರ ದೇಹ ಮನೆ ಇದ್ದಂತೆ. ಮನಸ್ಸು ಆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಅತಿಥಿಯಂತೆ. ಕಾಲಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಅದು ಸತ್ತ ಮನೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದೂಧರ್ಮದ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಕೊಡುವುದಾದರೆ
ತೈತ್ತೆರೀಯ ಉಪನಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಪಂಚಕೋಶಗಳ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಮನೋಮಯಕೋಶ, ವಿಜ್ಞಾನಮಯಕೋಶ, ಆನಂದಮಯಕೋಶ ಇತ್ಯಾದಿ
ವಿಷಯಗಳ ವಿವರಣೆಗಳು ಇವೆ. ಮನಸ್ಸಿನ ಇಂದಿನ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿವರಣೆಗೆ ಇದು ಬಹಳ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ.
ತೈತ್ತೆರೀಯ ಉಪನಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಆತ್ಮ (ಸೆಲ್ಫ್), ಪಂಚಕೋಶಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಇದೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪಂಚಕೋಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಹೀಗೆ ವಿವರಿಸಬಹುದು. ಮೊದಲನೆಯದು ಅನ್ನಮಯಕೋಶ. ಅದು ಆಹಾರಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಶರೀರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟದ್ದು. ಎರಡನೆಯದು ಪ್ರಾಣಮಯಕೋಶ ಅಂದರೆ ವಾಯು (ಅನ್ನಮಯಕೋಶಕ್ಕೆ ಜೀವ ನೀಡುವುದು). ಮೂರನೆಯದು ಮನೋನ್ಮಯಕೋಶ. (`ನಾನು' ಎಂಬ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಪ್ರಜ್ಞಾಮನಸ್ಸು). ಇದು ಮನಸ್ಸು ಹಾಗೂ ಕಲಿತ ವಿದ್ಯೆಯ ಒಂದು ಭಾಗ. ಇದು ಬಹಳ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ನಿಮ್ಮ ಬಂಧನಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಮುಕ್ತಿಗೆ ಇದೇ ಕಾರಣವಾಗುವುದು. ನಾಲ್ಕನೆಯದು ವಿಜ್ಞಾನಮಯಕೋಶ. ಇಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನದ ಬೆಳಕಿದೆ. ಇದು ನಿಮ್ಮ ಎಚ್ಚರ ಹಾಗೂ ನಿದ್ರಾಸ್ಥಿತಿಯ ಮೇಲೆ ಹಿಡಿತ ಹೊಂದಿದೆ. ಸುಖ ಹಾಗೂ ದುಃಖಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಹತ್ತಿರವಾಗಿರುವ ಕೋಶ. ಐದನೆಯದು ಆನಂದಮಯಕೋಶ. ಇಲ್ಲಿ ಸಚ್ಚಿದಾನಂದಭಾವವು ಇದೆ. ಆದರೆ ಅದು ತಮಸ್ಸು ಹಾಗೂ ಅಜ್ಞಾನದಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಮನಸ್ಸಿನ ಭಾವನೆಗಳಿಂದ ಕಲುಷಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕನಸುಗಳಿಲ್ಲದ ನಿದ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಅದು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
No comments:
Post a Comment